Nan kòmansman ane 1990 yo, entelektyèl etranje yo te pran inisyativ pou itilize lank sutur pou repare estrikti tankou rotator cuff la anba artroskopi. Teyori a soti nan prensip sipò "objè k ap koule" anba tè nan Sid Texas, Etazini, sa vle di, lè yo rale fil asye anba tè a nan yon ang afonsman 45° ak tè a, bilding anba tè a byen fikse sou "objè k ap koule" a nan lòt bout fil asye a.
Medsin espòtif soti nan twomatoloji ortopedik. Li se yon aplikasyon konplè miltidisiplinè debaz ak klinik nan medsin ak espò. Objektif la se reyalize reparasyon fonksyonèl maksimòm ak yon chòk minimòm, tankou blesi menisk, blesi ligaman kwaze, chire rotator cuff, enstabilite dislokasyon zepòl, blesi SLAP, elatriye, tout sa yo fè pati tretman medsin espòtif.
Ankr se yon aparèy medikal yo itilize souvan nan medsin espò ak chiriji ortopedik. Li sitou itilize pou fikse tisi mou (tankou tandon, ligaman, elatriye) nan zo pou ankouraje gerizon ak rekiperasyon tisi yo. Ankr yo anjeneral fèt ak materyèl byokonpatib pou asire sekirite ak estabilite nan kò a.
Selon klasifikasyon materyèl lank yo, gen de kategori prensipal: lank ki pa biodégradab ak lank biodégradab.
Materyèl prensipal lank ki pa biodégradab yo se Titàn, alyaj nikèl-Titàn, asye pur, Titàn ak asid poli-L-laktik; pifò nan lank sutur yo itilize nan pratik klinik yo fèt ak materyèl metal, ki gen avantaj bon fòs kenbe, fasil enplantasyon ak evalyasyon radyografi fasil.
Materyèl prensipal lank biodégradab yo se asid poli-D-laktik, asid poli-L-laktik, asid poliglikolik, elatriye. Konpare ak lank ki pa biodégradab, lank biodégradab yo fasil pou revize, yo pa twò entèfere ak imaj yo, epi yo ka absòbe. Yo kapab itilize tou pou timoun.
Materyèl prensipal lank yo
1. Lank metalik
• Materyèl: Sitou materyèl metal tankou alyaj Titàn.
• Karakteristik: Solid ak dirab, kapab bay yon efè fiksasyon ki estab. Sepandan, ka gen artefak nan imaj la epi gen risk pou l tonbe.
2. Lankr absòbab
• Materyèl: materyèl ki ka absòbe tankou asid polilaktik (PLLA).
• Karakteristik: Li degrade piti piti nan kò a, pa gen okenn operasyon segondè ki nesesè pou retire li. Sepandan, vitès degradasyon an ka enstab, epi fòs fiksasyon an ka diminye avèk tan.
3. Ankr polieteretèketòn (PEEK)
• Materyèl: polymère pèfòmans segondè tankou polietèretèketòn.
• Karakteristik: Bay pi gwo fòs kò zong ak pwopriyete mekanik, tout pandan y ap gen bon biokonpatibilite ak efè imaj postoperatwa ideyal.
4. Ank tout-siture
• Konpozisyon: Prensipalman konpoze de yon insertè, yon lank ak yon sutur.
• Karakteristik: Trè piti nan gwosè, mou nan teksti, apwopriye pou sitiyasyon kote mas zo natif natal la pèdi oswa sit enplantasyon an limite.
Selon karakteristik konsepsyon lank yo, yo ka divize an de kategori: lank ki gen ne ak lank ki pa gen ne (tankou lank ki fèt ak kouti konplè):
1. Lank ki mare
Lank ki gen ne se kalite lank tradisyonèl, karakterize pa yon seksyon fil ki konekte ak ke lank lan. Doktè a bezwen pase fil la nan tisi mou a ak yon zegwi epi mare yon ne pou fikse tisi mou a sou lank lan, sa vle di, sifas zo a.
• Materyèl: Ankraj noue yo anjeneral fèt ak materyèl ki pa absòbab (tankou alyaj Titàn) oswa materyèl ki absòbab (tankou asid polilaktik).
• Mekanis aksyon: Yo fikse lank lan nan zo a atravè fil oswa zèl ekspansyon, pandan y ap itilize sutur la pou konekte tisi mou a ak lank lan, epi yon efè fiksasyon ki estab fòme apre yo fin mare ne a.
• Avantaj ak dezavantaj: Avantaj lank ki mare yo se efè fiksasyon an fyab epi li apwopriye pou yon varyete blesi tisi mou. Sepandan, pwosesis mare a ka ogmante konpleksite ak tan operasyon an, epi prezans ne a ka mennen nan yon konsantrasyon tansyon lokal, sa ki ogmante risk pou fil la kase oswa lank la dekole.
2. Lank san ne
Lank san ne, sitou lank sutur konplè, se yon nouvo kalite lank ki devlope nan dènye ane yo. Karakteristik li se ke tout lank la konpoze de sutur, epi fiksasyon tisi mou ka reyalize san mare ne.
• Materyèl: Ank sutur konplè yo anjeneral itilize materyèl sutur mou ak solid, tankou fib polietilèn ki gen pwa molekilè ultra wo (UHMWPE).
• Mekanis aksyon: Yo ka entegre ankr sutur konplè yo dirèkteman nan tisi zo a grasa estrikti sutur espesyal yo ak metòd enplantasyon an, pandan y ap itilize tansyon sutur la pou fikse tisi mou a byen sere sou sifas zo a. Piske pa gen okenn ne, konpleksite ak tan operasyon an redwi, epi risk pou sutur la kase ak ankr la dekole redwi tou.
• Avantaj ak dezavantaj: Avantaj lank sutur konplè yo se operasyon chirijikal senp, efè fiksasyon serye ak ti domaj nan tisi mou yo. Sepandan, akòz estrikti espesyal li, li gen gwo egzijans pou teknik chirijikal ak kote enplantasyon an. Anplis de sa, pri lank sutur konplè yo ka relativman wo, sa ki ogmante chay finansye sou pasyan yo.
Yo itilize lank yo anpil nan plizyè operasyon nan medikaman espò, tankou reparasyon rotator cuff, fiksasyon tandon, rekonstriksyon ligaman, elatriye. Sa ki anba la a se yon entwodiksyon sou aplikasyon chirijikal lank yo lè l sèvi avèk reparasyon rotator cuff kòm yon egzanp:
• Etap chirijikal yo: Premyèman, doktè a ap netwaye epi prepare sit blesi rotator cuff la; apre sa, li mete lank lan nan pozisyon ki apwopriye a; apre sa, li sèvi ak sutur pou fikse tisi rotator cuff la sou lank lan; finalman, li fè sutur ak yon pansman.
• Efè chirijikal: Atravè fiksasyon lank lan, estabilite ak fonksyon tisi rotator cuff la ka retabli, sa ki ankouraje rekiperasyon pasyan an.
Avantaj, Dezavantaj ak Prekosyon Ankr yo
Avantaj
• Bay yon fiksasyon ki estab.
• Aplikab pou yon varyete blesi tisi mou.
• Gen kèk lank ki ka absòbe epi yo pa bezwen yon dezyèm operasyon pou yo retire yo.
Dezavantaj
• Lank metal yo ka pwodui atifak nan imaj.
• Vitès degradasyon lankr absòbab yo ka enstab.
• Gen yon risk pou lank la dekole oswa pou fil la kase.
Yo ka itilize lank medsin espòtif pou operasyon sa yo:
1. Epikondilit lateral ki repete (koud tenis) ki pa te trete efektivman pandan plizyè fwa: Lè tretman konsèvatif la pa efikas, yo ka chwazi tretman chirijikal, epi yo ka itilize lank lan pou rekonekte pwen ensèsyon ekstansè radial carpi brevis la ak epikondil lateral imèris la.
2. Chire nan tendon bisèps distal: Chire ki koze pa yon mouvman anòmal, traksyon, enpak, elatriye ka trete ak lank fil. De lank antere nan tuberosite radyal la, epi fil ke a suture nan bout tendon bisèps la.
3. Kraze ligaman kolateral koud la: Souvan, dislokasyon posteryè koud la akonpaye pa yon blesi nan ligaman kolateral ulnè a, sitou yon blesi nan pake anterior la. Pou blesi ligaman kolateral koud la, plis espesyalis yo gen tandans prefere tretman chirijikal bonè. Metòd lank fil la itilize pou fè sifas zo a graj kote ligaman an tache. Apre yon nouvo senyen, yo vise lank la nan sifas zo a kote ligaman an tache, epi yo itilize fil trese ki nan pwent klou a pou trese bout ligaman an epi sere l oswa repare ligaman an ak yon zegwi.
4. Frakti nan pwen atachman enferyè ligaman kwaze a: Frakti avulsyon pwen atachman tibyal ligaman kwaze anteryè (LCA) a se yon kalite espesyal blesi LCA epi li ta dwe repare bonè. Itilizasyon metòd lank fil gen yon pakèt endikasyon epi li pa limite pa gwosè fragman frakti a. Li pa mande fliyoskopi intraoperatwa pou ajiste direksyon vis la. Operasyon an relativman senp epi tan operasyon an vin pi kout kòmsadwa.
5. Enstabilite patelè: koze pa anomali anatomik zo ak restriksyon tisi mou ki pa sifi. Pifò chèchè rekòmande tretman chirijikal aktif lè l sèvi avèk lank fil.
6. Frakti poto enferyè patelè: Teknoloji lank fil la ka itilize pou trete frakti poto enferyè patelè. Lè yo ranje frakti poto enferyè patelè a epi yo trese epi suture ligaman patelè a, yo ka retabli entegrite mekanis ekstansè jenou an epi yo ka kenbe longè fizyolojik efektif mekanis ekstansè jenou an.
7. Apwopriye pou koneksyon ak fiksasyon zo ak tisi mou nan operasyon jenou, mwal epinyè, zepòl, koud, cheviy, pye, ponyèt ak men: Lank lan gen yon konsepsyon fil ondile, ki fasil pou enplante epi ki bay pi gwo rezistans rale, epi li apwopriye pou operasyon nan divès pati.
Prekosyon
• Yo ta dwe evalye kondisyon zo pasyan an ak estrikti anatomik sit chirijikal la nèt anvan operasyon an.
• Chwazi kalite lank ak espesifikasyon ki apwopriye a pou asire efè chirijikal la.
• Yo ta dwe fè egzèsis reyabilitasyon apwopriye apre operasyon an pou ankouraje gerizon tisi yo epi retabli fonksyon yo.
An rezime, lank yo jwe yon wòl enpòtan nan medsin espòtif. Lè w chwazi kalite lank ki apwopriye a ak espesifikasyon yo epi w suiv etap ak prekosyon chirijikal ki kòrèk yo, sa ka asire efè chirijikal la epi ankouraje rekiperasyon pasyan an.
Dat piblikasyon: 17 Desanm 2024